Trang thông tin hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm du lịch Phong Nha

Điểm Đến

Đường 20 Quyết Thắng & Hang Tám Cô: Huyền thoại khai sinh từ chiến trường

Quảng Bình không chỉ nổi tiếng với biển xanh, cát trắng, suối Bang và danh hiệu “Vương quốc hang động”, mà còn là nơi lưu giữ những di tích lịch sử hào hùng, nhắc nhở về quá khứ oai hùng của dân tộc.

Quảng Bình không chỉ là thiên đường biển xanh cát trắng, là vương quốc hang động kỳ vĩ, mà còn là vùng đất lưu giữ những dấu ấn lịch sử hào hùng. Nơi đây, Đường 20 – Quyết Thắng và Hang Tám Cô – những địa danh lịch sử, đã trở thành minh chứng cho sức mạnh phi thường của dân tộc Việt Nam, níu giữ trái tim du khách bằng những câu chuyện về lòng dũng cảm, tinh thần kiên cường và ý chí bất khuất.

Di tích lịch sử Quảng Bình

Đền tưởng niệm TNXP

Nối liền từ Bản làng Phong Nha thơ mộng bên dòng sông Son trong xanh đến ngã ba Lùm Phùm (tỉnh Khăm Muộn, Lào), rồi tiếp nối với đường 9, đường 20 – Quyết thắng, với chiều dài 123 km, đã đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chiến lược vận tải của đường mòn Hồ Chí Minh lịch sử. Cái tên “20” là sự ghi nhớ về thế hệ thanh niên, những người con ưu tú của đất nước, phần lớn ở tuổi đôi mươi, đã dũng cảm tham gia mở đường, xây dựng và bảo vệ con đường này. Đây là con đường huyết mạch, phá thế độc đạo, nối liền Đông Trường Sơn với Tây Trường Sơn, tạo nên thế chủ động thắng lợi trên mặt trận giao thông – vận tải.

Chính vì ý nghĩa lịch sử to lớn đó, con đường còn được gọi là “Đường 20 – Quyết thắng”. 123km, mỗi mét đường đều in dấu những hy sinh, những mất mát. Những câu khẩu hiệu “Sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, “Địch phá, ta sửa, ta đi”, “Tất cả vì miền Nam ruột thịt, tất cả để chiến thắng”, đã trở thành nguồn cổ vũ tinh thần, tạo thành sức mạnh vô biên, góp phần tạo nên những kỳ tích oanh liệt, xẻ dọc Trường Sơn, đi cứu nước, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc.

Trên cung đường 20, một phần của đường Trường Sơn lịch sử, nơi bom đạn Mỹ dội xuống ngày đêm để cắt đứt sự chi viện từ miền Bắc, hang Tám Cô là minh chứng cho sự kiên cường của lực lượng TNXP. Ngày 14/11/1972, khi tám anh chị TNXP đang san lấp hố bom để giữ thông tuyến đường, máy bay Mỹ bất ngờ xuất hiện. Họ nhanh chóng chạy vào hang để tránh bom, nhưng số phận nghiệt ngã đã chờ đợi họ.

Tiếng gầm rú của máy bay và tiếng nổ bom xé toạc bầu trời đường 20, khiến mặt đường nát vụn và núi non rung chuyển. Khói bụi tan đi, hiện ra trước mắt những đơn vị chiến đấu gần đó là cửa hang Tám Cô bị một khối đá khổng lồ, nặng hàng trăm tấn, bịt kín. Tiếng kêu cứu yếu ớt của đồng đội vọng ra từ phía sau tảng đá, khiến lòng họ lạnh buốt.

Ba chiếc xe tăng, hy vọng cuối cùng, lao vào tảng đá khổng lồ chắn lối vào hang. Dây cáp căng cứng, bánh xích cày xới, lửa tóe lên nhưng tảng đá vẫn bất động. Nổ mìn, giải pháp duy nhất, được đặt lên bàn cân. Nhưng nguy cơ quá lớn. Lượng thuốc nổ cần thiết để phá vỡ tảng đá khổng lồ ấy gần như chắc chắn sẽ cướp đi sinh mạng của những người mắc kẹt. Chưa kể, đá văng ra sẽ chặn tuyến đường huyết mạch vào miền Nam, dễ trở thành mục tiêu của máy bay Mỹ. Dọn dẹp đá, dưới mưa bom, sẽ là một cuộc chiến đẫm máu. Cái giá phải trả cho việc nổ mìn, một hy vọng mong manh cho tám mạng người, quá đắt.

Trong suốt 8 ngày đêm, đồng đội của 8 anh chị TNXP không ngừng nỗ lực. Họ cố gắng tìm mọi cách tiếp cận, luồn ống bơm nước, sữa, đổ cháo qua những khe hở, đường nứt của khối đá chặn lối vào hang. Nhưng mọi nỗ lực đều bất thành, các TNXP trong hang mãi mãi ra đi.

Liet si hi sing tai hang tam co

Hang Tám Cô, cái tên giờ đây gắn liền với bi kịch, thực chất đã có từ trước khi thảm kịch xảy ra. Người dân địa phương kể lại, xưa kia, trên cung đường này, một tiểu đội nữ TNXP thường xuyên làm nhiệm vụ phá bom, thông đường. Hang đá này là nơi ẩn náu, nghỉ ngơi quen thuộc của họ. Dù không phải lúc nào cũng có 8 nữ TNXP, nhưng cái tên “hang Tám Cô” đã trở nên quen thuộc với bà con. Số phận nghiệt ngã, con số 8 oan nghiệt đã gắn chặt với hang: tám nữ TNXP hy sinh sau tám ngày bị giam cầm. Ngày 16/5/2009, trong lễ kỷ niệm 50 năm truyền thống bộ đội Trường Sơn, Chủ tịch nước công nhận Tập thể Anh hùng cho các TNXP hy sinh tại hang Tám Cô. Ngày ấy, cây chuối trước cửa hang nở ra tám nải, như một sự chứng giám linh thiêng cho câu chuyện bi thương nhưng hào hùng của những nữ TNXP.

Nơi hang Tám cô, lòng chúng ta trĩu nặng lòng biết ơn. Những anh, những chị, những người con ưu tú đã ngã xuống, để thế hệ chúng ta được sống trong hòa bình, được đến trường, được vui cười. Cảm xúc nghẹn ngào nhất, là hình ảnh một cụ già 86 tuổi, người giáo viên năm xưa, ôm chặt tấm bia tưởng niệm, nước mắt lã chã rơi. Cụ kể, bao thế hệ học trò vui vẻ chào tạm biệt thầy cô, nhưng mãi mãi không về… Lòng chúng ta thêm một lần thổn thức, tiếc thương và tự hào về những người con ưu tú của đất nước.

Bảo vệ an ninh chủ tịch nước

Ngọc Hoành – Chúng tôi